Teoria samodeterminacji

KOMPETENCJA- AUTONOMIA-RELACYJNOŚĆ

Kompetencja – poczucie wartości i samoocena wzrasta kiedy czujemy się bardziej kompetentni.

Możemy demonstrować swoje kompetencje rodzicom, rywalom, kolegom z drużyny, widowni, sponsorom ale też samemu sobie.

PRZYKŁAD: Ciągle podwyższam swoje kompetencje w skokach przez przeszkody, biorę udział w treningach z dobrymi trenerami, uczestniczę szkoleniach, biorę udział w zawodach i stawiam sobie coraz wyższe cele, zdobywając kolejne doświadczenie na zawodach. Wyciągam wnioski z trudności, które napotykają mnie na zawodach

Autonomia – ile masz kontroli nad tym co robisz w życiu? Kto odpowiada za decyzje lub za Twój rozwój sportowy? Kto wybiera trenera, konie na których startujesz, stajnie, w której trenujesz? Kto wybiera plan treningowy i plan zawodów?

PRZYKŁAD : Świadomie wybrałam trenera z którym trenuję, czuję, że chce rozwinąć swoją koncentrację, bo moja uwaga zbyt często ucieka kiedy jadę parkur, więc podejmę się codziennego praktykowania medytacji, żeby polepszyć swoją koncentrację. Razem z trenerem decydujemy gdzie w tym sezonie jadę na zawody i jaką wysokość będę skakać razem z moim koniem.

Relacyjność – Bycie z innymi : na ile jesteśmy zadowoleni z otoczenia, w którym trenujemy, startujemy, jakie są nasze relacje z otoczeniem (trenerem, rodziną, znajomymi z klubu, ze stajni/ z kortu etc.)

PRZYKŁAD : Bardzo szanuję swojego trenera, kiedy potrzebuje pomocy na zawodach chętnie mu pomagam. Lubię jeździć ze swoją siostrą na zawody, wtedy mam poczucie, że niezależnie jak mi pójdzie siostra i tak spędzimy razem czas, porozmawiamy, pójdziemy razem na obiad. Zawsze kiedy jeżdżę na zawody ogólnopolskie spotykam swoich znajomych z całej Polski!

Ćwiczenie

Jak możesz odnieść swoje doświadczenia i funkcjonowanie do teorii samodeterminacji?

Co uważasz o swoim poczuciu kompetencji (na jakim jest poziomie, jak nad nim pracujesz, czy jest dla Ciebie ważne, i jeżeli jest to dlaczego jest dla Ciebie ważne?)

Jak wygląda Twoja autonomia? Jakie decyzje odnośnie sportowego rozwoju podejmujesz?

Co uważasz o swoim sportowym otoczeniu?

Z kim masz wartościowe relacje?

Co Ci daje utrzymywanie wartościowych relacji w sporcie?

Źródła:

Deci, E. L. & Ryan, R. M. (1985), ‘The General Causality Orientations Scale : Self – Determination in Personality’ Journal of Reaserch in Personality, Vol. 19 pp. 109 – 134

Karolina Badowska